သိထားသင့္ေသာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ဗဟုသုတေလးမ်ား

ေရးသားသူ — ေဇာ္လင္းျမင့္ (ေဆး/မန္း)
Ref: Self-Checks before Breskfast
(Woman Health Magazine)


လူသားတို႔၏ခႏၶာကိုယ္သည္ အံ့ၾသဖြယ္စြမ္းရည္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားပါသည္။ ထိုစြမ္းရည္မ်ားထဲမွ တစ္ခုသည္ နာမက်န္းျဖစ္ေနၿပီဆိုပါက ထိုအေၾကာင္းကို ခႏၶာကိုယ္၏ အစိတ္ပိုင္း တစ္ခုခုက ျပသေနတတ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

နံနက္ခင္းမ်က္ႏွာသစ္ၿပီးစအခ်ိန္တြင္ လူသားတိုင္း တစ္ႀကိမ္ေတာ့ မွန္ၾကည့္မိတတ္ၾကပါသည္။ ထိုအခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ အခ်ိန္ အနည္းငယ္မွ်ေပး၍ ေၾကးမံုျပင္တြင္ထင္ဟပ္ေနေသာ မိမိတို႔၏ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းပံုရိပ္မ်ားကို ၾကည့္႐ႈစစ္ေဆးေပးျခင္းျဖင့္ က်န္းမာေရးယိုယြင္းလာမႈ၏ အေစာပိုင္းလကၡဏာမ်ားကို သိျမင္ လာႏိုင္သည္ဟု က်န္းမာေရးဆိုင္ရာပညာရွင္တို႔ ဆိုၾကပါသည္။ ထိုအခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ မိမိခႏၶာကိုယ္မွ- (၁)လက္သည္း (၂)ခ်ိဳင္း (၃)မ်က္ခြံ၊ ဒူးေခါင္းႏွင့္ တံေတာင္ဆစ္ (၄)ဦးေရျပား (၅)ဝမ္းဗိုက္ (၆)လွ်ာ (၇)မ်က္စိ တို႔ကို ၾကည့္႐ႈစစ္ေဆးသင့္ေၾကာင္း ပညာရွင္တို႔အႀကံျပဳထားပါသည္။


(၁)လက္သည္း လူသားတို႔၏အေရျပားတြင္ ခံုးထေနေသာမွဲ႔မ်ား ေတြ႕ရ တတ္ပါသည္။ ထိုမွဲ႔မ်ားသည္ အေရျပားကင္ဆာ၏ ေရွးဦးသေကၤတ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ မွဲ႔ကင္ဆာသည္ လက္သည္း၏ေအာက္ဖက္တြင္လည္း ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါသည္။ လက္သည္းေပၚမွ အဝါေရာင္၊ အညိဳေရာင္၊ အမည္းေရာင္အစင္းမ်ားသည္ အေရျပားကင္ဆာ၏ ေရွးဦးပံုရိပ္ျဖစ္ ေနတတ္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုအစင္းမ်ားသည္ မွဲ႔ကင္ဆာေၾကာင့္ ဆဲလ္မ်ားထိခိုက္ပ်က္စီးရာမွ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ မွဲ႔ကင္ဆာသည္ အေရျပားကင္ဆာမ်ား ထဲတြင္ အေသအေပ်ာက္အမ်ားဆံုးေသာေရာဂါ ျဖစ္သည္ဟု နယူးေယာက္စီးတီးမွ အေရျပားအထူးကုေဒါက္တာ ေအရီေအာ့စတိ က ဆိုပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ေစာစီးစြာသိရွိကုသႏိုင္ပါက ၉၅ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လက္သည္းမ်ားကို ၾကည့္႐ႈ စစ္ေဆးေပးျခင္းျဖင့္ အထက္ပါအခ်က္မ်ားကို ေစာစီးစြာသိႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ လက္သည္းေပၚတြင္ အျဖဴအစင္းမ်ားရွိေနၿပီး ပင္ပန္း ႏြမ္းနယ္မႈဒဏ္ကို ခႏၶာကိုယ္ကခံစားေနရၿပီဆိုပါက သတိထားသင့္ ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုအခ်က္သည္ ေက်ာက္ကပ္မ်ား လုပ္ေဆာင္မႈအားနည္းရာမွ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ေသာ သေကၤတ ျဖစ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထိုအျဖဴစင္းမ်ားသည္ ဆီးတြင္ ပါသြား ေသာ အသားဓာတ္မ်ားကို ေက်ာက္ကပ္က ျပန္လည္စုပ္ယူမထား ႏိုင္ျခင္းသေကၤတျဖစ္သည္ဟု ေဒါက္တာေအာ့စတိကဆိုပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ခႏၶာကိုယ္သည္ အသားဓာတ္ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္မႈထက္ ဆံုး႐ံႈးမႈကပိုမ်ားေနေၾကာင္း၊ ေက်ာက္ကပ္မ်ားလုပ္ေဆာင္မႈ အားနည္း ေနေၾကာင္းကို ညႊန္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာဝန္ႏွင့္ျပသကာ ဆီးစစ္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္းညႊန္ျပေနေသာ အမွတ္အသားဟု ဆိုရ မည္ျဖစ္သည္။

(၂)ခ်ိဳင္း တစ္ခါတရံ ခ်ိဳင္းတြင္ ၾကမ္းတမ္းေသာအမည္းကြက္မ်ား ျမင္ေတြ႕ရေလ့ရွိပါသည္။ ေနေရာင္ဒဏ္ခံအဆီ သုတ္လိမ္းထားျခင္း ေၾကာင့္မဟုတ္ပါက ထိုသေကၤတသည္ ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးခ်ိဳေရာဂါရွိေနျခင္း သေကၤတျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု Web MD's Chief Editor ေဒါက္တာ မိုက္ကယ္စမစ္က ဆိုပါသည္။ ေသြးထဲတြင္ အင္ဆူလင္အေျမာက္အမ်ားရွိေနျခင္းသည္ အေရျပားဆဲလ္မ်ားကို လ်င္ျမန္စြာကြဲျပားေစၿပီး တစ္႐ႈးႏွင့္မယ္လနင္ ဓာတ္ျဖစ္ေပၚႏႈန္း ျမင့္မားေစပါသည္။ ထိုအခါ အေရျပားသည္ ၾကမ္းတမ္းၿပီး ပိုမည္းလာပါသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ခ်ိဳင္းၾကား၊ လည္ပင္း၊ ေပါင္ၿခံမ်ားတြင္ အမည္းကြက္မ်ား ေတြ႕႕ရတတ္သည္ဟု ေဒါက္တာ မိုက္ကယ္စမစ္ကဆိုပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခ်ိဳင္းတြင္ ၾကမ္းတမ္းေသာ အမည္းကြက္မ်ားေတြ႕ရပါက ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးခ်ိဳေရာဂါရွိမရွိကို စစ္ေဆးသင့္ ေၾကာင္း အႀကံျပဳပါသည္။ ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးခ်ိဳေရာဂါသည္ ေရာဂါျဖစ္ပြား ေနေၾကာင္းကို အမ်ားအားျဖင့္ မသိရွိၾကေသာေရာဂါျဖစ္သည္။


(၃)မ်က္ခြံ၊ ဒူးေခါင္းႏွင့္ တံေတာင္ဆစ္ မ်က္ခြံ၊ ဒူးေခါင္းႏွင့္ တံေတာင္ဆစ္တို႔တြင္ ေသးငယ္ ေပ်ာ့ေျပာင္းေသာ အျဖဴေရာင္(သို႔မဟုတ္) ဝါက်င္က်င္အလံုးေလးမ်ား ေတြ႕ရလွ်င္ သတိထားသင့္သည္ဟု ေဒါက္တာစမစ္ကဆိုပါသည္။ ထိုုုုုအလံုးကေလးမ်ာကိုလည္းေတြ႕ရ၊ တစ္ခ်ိ္န္တည္းမွာပင္ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ကိုလက္စထေရာပမာဏလည္း ျမင့္တက္ေနပါက အသက္အႏၲရာယ္ရွိႏိုင္ေသာ ႏွလံုးေရာဂါ၏ လကၡဏာျဖစ္သည္။ ထိုလကၡဏာကို သိရွိျမင္ေတြ႕ရပါက ကြ်မ္းက်င္သူဆရာဝန္ႏွင့္ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးသင့္သည္ဟုလည္း ေဒါက္တာစမစ္က ဆိုထားပါသည္။

(၄) ဦးေရျပား ဦးေရျပားအေရခြံမ်ား ကြ်တ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရပါက ထို လကၡဏာသည္ စိတ္ဖိစီးမႈ၏လကၡဏာျဖစ္သည္ဟု ေဒါက္တာစမစ္က ဆိုပါသည္။ ျပင္းထန္ေသာ စိတ္ဖိစီးမႈသည္ ခႏၶာကိုယ္မွ ေကာ္တီဆုန္း ေဟာ္မုန္းကို အမ်ားအျပားထြက္ေစသည္။ ေကာ္တီဆုန္းေဟာ္မုန္း သည္ ကိုယ္ခႏၶာခုခံအားႏွင္ ဇီဝလုပ္ေဆာင္မႈတို႔ကို ပ်က္ျပားေစသည့္ အျပင္ ဦးေရျပားကိုလည္း ေသြ႕ေျခာက္ေစသည္။ ဦးေရျပားေသြ႕ေျခာက္ ၿပီး အေရခြံမ်ားကြ်တ္ျခင္းသည္ ေဗာက္ေပ်ာက္ေစေသာ ေခါင္း ေလွ်ာ္ရည္မ်ားသံုးစြဲျခင္းျဖင့္ ေခတၱေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ေသာ္လည္း လံုးဝေပ်ာက္ကင္းသက္သာေစရန္မူ ဝလင္စြာအိပ္စက္ျခင္း၊ အသက္ ျပင္းျပင္း႐ႈ႐ိႈက္ျခင္း၊ အလုပ္မွေခတၱအနားယူျခင္းတို႔ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ ပါသည္။

(၅)ဝမ္းဗိုက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ဆီးခံုေအာက္ဖက္ပိုင္း၌ အေမြးႏုမ်ား ေပါက္ေလ့ရွိသည္မွာ သဘာဝပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ အေမြးႏုမ်ား မဟုတ္ဘဲ အေမြးၾကမ္းမ်ား ဆီးခံုတစ္ေလွ်ာက္တြင္မကဘဲ ဝမ္းဗိုက္ အေပၚထိပါ ေပါက္လာပါက မ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္မ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚ ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါလကၡဏာစုထဲမွ တစ္ခုျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း တကၠဆက္ေဆးတကၠသိုလ္ သားဖြားႏွင့္မီးယပ္ဌာန ေဒါက္တာ ပါမာလဘီရင္ကဆိုပါသည္။ က်ားေဟာ္မုန္း အမ်ားအျပားထုတ္လုပ္မႈေၾကာင့္ ေသြးဆင္း မ်ားျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးျခင္း၊ ဝက္ၿခံေပါက္ျခင္း၊ ဝမ္းဗိုက္၊ မ်က္ႏွာ၊ ရင္ဘတ္ႏွင့္ေနာက္ေက်ာမ်ားတြင္ အေမြးၾကမ္းမ်ားေပါက္ျခင္း တို႔ျဖစ္ေပၚတတ္ပါသည္။ ထိုေရာဂါလကၡဏာမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေသာ အမ်ိဳးသမီး(၁ဝ)ဦးတြင္ (၅)ဦးသည္ မ်ိဳးမပြားႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ႏွလံုးေရာဂါ ကဲ့သို႔ေသာ ေရာဂါအႏၲရာယ္မ်ား ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ပါသည္။ ထိုလကၡဏာမ်ားျဖစ္ေပၚပါက သားဖြားႏွင့္မီးယပ္ဆရာဝန္ႏွင့္ ျပသသင့္ၿပီး ေဟာ္မုန္းပမာဏထိန္းညႇိရန္ လိုအပ္ပါသည္။


(၆)လွ်ာ လွ်ာသည္ ပံုမွန္အေရာင္အဆင္းမဟုတ္ဘဲ အျဖဴေရာင္ ေဆးသုတ္ထားသကဲ့သို႔ ျဖဴဆြတ္ဆြတ္ျဖစ္ေနပါက အိပ္ေမာက်ေနစဥ္ အတြင္း အစာအိမ္မွအစာမ်ား ေနာက္ျပန္ဖိတ္စင္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္သည္ ဟု ေဒါက္တာဖ႐ိုင္ဟိုမာကဆိုသည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ အစာမ်ိဳျပြန္ ေအာက္ေျခရွိ တစ္ဖက္ပြင့္အဆို႔ရွင္သည္ အစာအိမ္အတြင္းသို႔ ေရာက္ၿပီးေသာအစာမ်ားကို ေနာက္ျပန္မဖိတ္စင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပး သည္။ ထိုအဆို႔ရွင္မလံုေသာအခါ အစာေျခအက္ဆစ္မ်ား ခံတြင္း ဘက္သို႔ေနာက္ျပန္ဖိတ္စင္ေသာေၾကာင့္ လည္ေခ်ာင္းကြဲၿပီး လွ်ာမွာ လည္း အက္ဆစ္မ်ားျဖင့္ ဖံုးအုပ္ေနကာ အျဖဴေရာင္ျဖစ္၍ ခံတြင္းန႔ံ လည္း ဆိုးရြားေနပါလိမ့္မည္။ ထိုေရာဂါလကၡဏာကို ေပ်ာက္ကင္းေစရန္ အက္ဆစ္ ေျပေဆးေသာက္သံုးျခင္း၊ (သို႔မဟုတ္)အက္ဆစ္မ်ားေသာ အစား အစာ၊ ပူစပ္ေသာအစားအစာတို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းျဖင့္ ကုသႏိုင္ ပါသည္။ မသက္သာပါက ဆရာဝန္ႏွင့္ျပသရန္လိုအပ္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္ အတြင္းမွ အက္ဆစ္ထုတ္လုပ္မႈေလွ်ာ့ခ်ရန္ေဆးဝါးမ်ား ေသာက္သံုး သင့္ပါသည္။

(၇)မ်က္စိ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ႐ုတ္တရက္ မ်က္ကြင္းညိဳလာတတ္ပါ သည္။ မ်က္ကြင္းညိဳရျခင္းတြင္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာရွိတတ္ပါ သည္။ ညဥ့္နက္သန္းေခါင္တိုင္ေအာင္ အလုပ္လုပ္ရေသာအခါတြင္ လည္း မ်က္ကြင္းညိဳတတ္ပါသည္။ ထိုသို႔မဟုတ္ပါလွ်င္ ႐ုတ္တရက္ မ်က္ကြင္းညိဳလာမႈသည္ ဓာတ္မထည့္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ လူ႔ ခႏၶာကိုယ္သည္ ဓာတ္မတည့္ပစၥည္းႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပါက ဟစၥတမင္း ဟူသည့္ ဓာတုပစၥည္းတစ္မ်ိဳးထြက္ရွိပါသည္။ ထိုဓာတုပစၥည္းသည္ ေသြးေၾကာမ်ားကို ေသြးႏွင့္အျခားအရည္မ်ားျဖင့္ ေဖာေရာင္ေစၿပီး အေရျပား၏ အပါးလႊာဆံုးေနရာတြင္ အမည္းကြက္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါ သည္။ ထိုသို႔ မ်က္ကြင္းညိဳလာပါက အေရျပားဆိုင္ရာ စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ မ်က္ကြင္းညိဳျခင္းျဖစ္ေစေသာ ဓာတ္မတည့္သည့္ ပစၥည္းကို သိရွိကုသႏိုင္ပါသည္။ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ မ်က္သားအျဖဴေပၚ၌ အနည္းငယ္ၾကြတက္ ေနေသာ အဖုေလးေတြ႕ရတတ္ပါသည္။ သာမန္အားျဖင့္ အႏၲရာယ္မရွိ ေသာ မ်က္သားတက္ျခင္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ေနေရာင္၊ ေလ၊ ဖုန္မႈန္႔မ်ား ေၾကာင့္ ဆက္သြယ္တစ္႐ႈးမ်ား အလြန္အမင္းႀကီးထြားလာျခင္းျဖစ္ သည္ဟု မ်က္စိအထူးကုေဒါက္တာ ထေရစီဂိုးစတိန္းက ဆိုပါသည္။ ထိုအဖုေလး ဆက္လက္ႀကီးထြားမလာေစရန္ မ်က္စိစိုစြတ္ ေနေစမည့္ မ်က္စဥ္းကို အသံုးျပဳရမည္ျဖစ္ၿပီး အျပင္ထြက္လွ်င္ ေနကာ မ်က္မွန္တပ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ နံနက္ခင္းမ်က္ႏွာသစ္ၿပီးခ်ိန္တိုင္းတြင္ မ်က္ခံုးေမြးႏႈတ္႐ံု၊ ဝက္ၿခံညႇစ္႐ံုသာမျပဳလုပ္ဘဲ မိမိခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ၾကည့္႐ႈ စစ္ေဆးေပးျခင္းျဖင့္ အေရးႀကီးေသာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို ရွာေဖြၾကည့္ႏိုင္ၾကပါေစ။