အ ခ် စ္ ဂ်ီ ဟ ဒ္ ရွိ သ လ ာ း

ေရးသားသူ — ၿငိမ္းခ်မ္းေအး

မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲထဲက တခုျဖစ္တဲ့ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္းထိန္းညိႇျခင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒဟာ အခုဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳၿပီးခဲ့ပါၿပီ။ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ ဥပေဒက လႊတ္ေတာ္မွာ ေနာက္ဆံုး အစီရင္ခံစာတင္တဲ့ အဆင့္ေရာက္ေနပါၿပီ။ တျခားဥပေဒ (၂) ခု ျဖစ္တဲ့ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းနဲ႔ လက္ထပ္ထိမ္း ျမားျခင္းဆိုင္ရာေတြကလည္း ဥပေဒၾကမ္းအဆင့္ၿပီးလို႔ လႊတ္ေတာ္မွာေရာက္ေနၾကပါၿပီ။

ဒီထဲမွာ တစ္လင္တစ္မယား ဥပေဒကလြဲလို႔ က်န္ (၃) ခုက လူထု လူအမ်ားၾကားမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေဆြးေႏြး ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ဖို႔လိုတဲ့ တိုင္းျပည္အနာဂတ္အတြက္ အမွန္တကယ္အေရးႀကီးကိစၥပါ။ ဒါေပမဲ့ လူအမ်ားစုက ဘာသာ ေရး/လူမ်ဳိးေရး ဆက္စပ္ဆိုေတာ့ “ငါနဲ႔မဆိုင္ပါဘူးေလ၊ ငါ့တို႔ကို မထိပါဘူးေလ” သေဘာနဲ႔ ဘာသိဘာသာပဲ ေနခ်င္ၾကတယ္ လို႔ ယူဆမိတယ္။ စာနယ္ဇင္းမွာလည္း သတင္းပံုစံပဲ အမ်ားစု ေတြ႕ရတယ္။ ေဆြးေႏြးတဲ့ သေဘာ အမ်ားအျပား မေတြ႕ရ သလိုျဖစ္ေနတာ သတိထားမိတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ လူနည္းစု ဘာသာအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ကန္႔ကြက္သံကလည္း အင္အားမႀကီးခဲ့ဘူး။ ဒီလိုကန္႔ကြက္မႈေတြ တိုးလ်ခဲ့လို႔ကို အခုလႊတ္ေတာ္မွာ ဥပေဒေတြျပ႒ာန္းႏိုင္တဲ့အဆင့္ ေရာက္ခဲ့တာ ပါပဲ။

တိုင္းျပည္မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆိုးရဲ႕ ဒဏ္ရာ ဒဏ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ပ္အတည္း၊ ေက်ာင္းသား၊ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ ေျမသိမ္းယာသိမ္း အစရွိတဲ့ အမႈအစုစုက မ်က္ ေမွာက္မွာ ထိပ္တန္းေရာက္ေနတာေၾကာင့္လည္း ပါတယ္ဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။

အမွန္ေတာ့ ဥပေဒေရးရာက အင္မတန္အေလးထားဖို႔လိုပါတယ္။ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ ဖိႏွိပ္ရက္စက္မႈမ်ဳိးစံု ျပဳလုပ္ခဲ့တာ မွာ အခုေနာက္ဆံုး လက္ပံတန္းမွာ ေက်ာင္းသားကို အၾကမ္းဖက္ခဲ့မႈျဖစ္စဥ္အထိ အားလံုးက တည္ဆဲဥပေဒေတြရဲ႕ အရိပ္ အာဝသေအာက္ကေန လုပ္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဥပေဒအရတို႔၊ တရားဝင္တို႔၊ အမိန္႔အရတို႔ရဲ႕ အက်ဳိးဆက္က သိပ္ႀကီးပါတယ္။ နာဇီေခတ္မွာ ဂ်ာမဏီတို႔ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးတံုးသတ္ျဖတ္ခဲ့မႈအားလံုးဟာ အဲဒီေခတ္ ဥပေဒေတြနဲ႔ အားလံုးတရားဝင္ပါ တယ္။

ဒီလိုသေဘာေၾကာင့္ ဥပေဒျပဳမႈေတြဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒီမွာမွ အခုလို ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး ခြဲျခားလိုမႈ အေျခခံက လာတဲ့ ဥပေဒေတြက ပိုအေလးထား စဥ္းစားေဆြးေႏြး၊ လုုပ္သင့္တာ လုပ္၊ ကန္႔ကြက္စရာရွိရင္ ကန္႔ကြက္ရာမွာပါ။

ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ဟာ ဒီမ်ဳိးေစာင့္ကိစၥအတြက္ စတင္ရာ (၂၀၁၃) အင္းစိန္၊ ရြာမ သံဃာေဆြးေႏြးပြဲေတြကေနစၿပီး ေနာက္ ပိုင္းတေလွ်ာက္လံုး ႀကိဳးၾကားႀကိဳးၾကား ျပန္လည္ေဝဖန္ တႏိုင္ အသံထြက္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလည္း ဥပေဒေတြ အတည္ျပဳတဲ့ အဆင့္ထိေတာင္ ေရာက္လာၿပီမို႔ ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္မွာ (၂) ပတ္ဆက္ ဒီကိစၥကိုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အခု ေက်ာင္းသားသပိတ္၊ ေလာက္ကိုင္စစ္သတင္းေတြအေရးႀကီးခ်ိန္မို႔ က်ေနာ့္ ဒီမ်ဳိးေစာင့္အတြက္ တန္ျပန္ တဲ့စာေတြက လူစိတ္စားမႈရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္မူဝါဒက လူစည္ဖို႔မဟုတ္၊ နာမည္ႀကီးဖို႔ မဟုတ္ဘဲ ေျပာ သင့္ေျပာထိုက္ကိုေျပာမွ တႏိုင္က်င့္ဝတ္တာဝန္ေက်မယ္၊ ကိုယ့္ဘာသာ လိပ္ျပာသန္႔ႏိုင္မယ္ခံယူထားလို႔ လူအမ်ား ႀကိဳက္ ႀကိဳက္ မႀကိဳက္ႀကိဳက္ ေရးရျခင္းပါပဲ။

အခု ေဆာင္းပါးကေတာ့ အရင္ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီတပတ္ထုတ္တဲ့ ေနာက္တပုဒ္ကေတာ့ အသစ္ေဆြးေႏြးခ်က္ပါ၊ အတည္ျဖစ္သြားၿပီ ျဖစ္တဲ့ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္းထိန္းညိႇျခင္းဆိုင္ရာကို ဦးတိုက္ၿပီး မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ႏိုင္ငံေရးေနာက္ခံနဲ႔ ေဆြးေႏြးထားတာပါ။

အခု အရင္အပတ္ကထုတ္တဲ့ ပထမေဆာင္းပါးမွာေတာ့ အရင္ေဆြးေႏြးဖူးခဲ့တဲ့ ‘Love Jihad’ ကို ျပန္လည္တင္ျပထားၿပီး မ်ဳိးေစာင့္ စ္မွတ္ထားလိုတဲ့ ဗမာမြတ္ဆလင္ အသိုင္းအဝန္းအတြက္ သတင္းစကား အၾကံျပဳထားျခင္းပါ။ ဗမာမြတ္ဆလင္ ေတြအေနနဲ႔ ဘာသာေရးကို အသံုးခ်ေနတဲ့အစိုးရကို အားမကိုးဘဲ ႏိုင္ငံတကာက ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမဟုတ္တဲ့ ဘက္ မလိုက္ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းအကူအညီယူၿပီး တိုင္းျပည္မွာ လူအမ်ားၾကား အမုန္းတရားက်ယ္ျပန္႔ေအာင္ စနစ္တက်လုပ္ေနတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို စနစ္တက် သုေတသနဆန္ဆန္ အခ်က္အလက္နဲ႔ ျပန္လည္ေခ်ဖ်က္ဖို႔လိုေၾကာင္း အဓိက အၾကံျပဳေထာက္ျပလိုျခင္းပါပဲ။ ေဆြးေႏြးမႈကို ေအာက္မွာရႈပါ ခင္ဗ်ား။ ဆႏၵရွိပါကလည္း ျပန္လည္ေဝဖန္ေထာက္ျပ ေဆြးေႏြးပါ။

● ‘အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္’ အစ
‘Love Jihad’ ဆိုတဲ့ အသံုး လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္မ်ားကစၿပီး ႏိုင္ငံတကာမွာ ထင္ထင္ရွားရွား ျဖစ္လာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း ဒီသေဘာကို နာမည္တပ္လိုက္တာ ဒုတ္ထိုးအိုးေပါက္ ‘သားေဖာက္သာသနာျပဳျခင္း’ ပါတဲ့။ ျမန္မာ စကားလံုးရဲ႕ ဇာစ္ျမစ္ သမိုင္း ‘Etymology’ ကို စစ္ရင္ ႏိုင္ငံတကာထက္ေတာင္ ေစာဦးမလား မသိပါ။ နာမည္ႀကီး စာေရးဆရာႀကီးတခ်ဳိ႕၊ ဘုန္း ေတာ္ႀကီး တခ်ဳိ႕အစၥလာမ္အေၾကာက္ အမုန္း ‘Islamophobia’ စိတ္အခံနဲ႔ ဟုိးအရင္ ဆယ္စုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ဒီ သေဘာေတြ ႁမြက္ဟတတ္တာ သတိထားမိခဲ့ပါတယ္။

ဒီမွန္းဆသီအိုရီ စြပ္စြဲခ်က္ကမွန္ေနရင္ ေတာ္ေသးတယ္။ မမွန္ရင္ အေျပာခံရတဲ့ ဘာသာ/လူမ်ဳိးကြဲ တဖက္အုပ္စုက အခံရ ခက္တာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ စကားလံုးအသံုး ျပင္းထန္မႈေၾကာင့္ လူအမ်ားၾကား ဟုတ္ႏိုးႏိုးနဲ႔ ပိုယံုထင္ေၾကာင္ထင္ ဒြိဟျဖစ္လာ၊ ျပႆနာပိုႀကီးလာ၊ ရွင္းဖို႔ခက္လာၿပီး တဖက္နဲ႔တဖက္ မယံုသကၤာပိုျဖစ္၊ ေနာက္ဆံုး ျပင္းထန္တဲ့ပဋိပကၡေတြအထိ ျဖစ္လာ ခဲ့တယ္။ ဒီလုိနဲ႔ တိုင္းျပည္မွာ ရာစုနဲ႔ခ်ီ တေျမတည္းေန၊ တေရတည္းေသာက္ခဲ့ၾကတဲ့ မတူကြဲျပားတဲ့ ေနာက္ခံရွိ ႏိုင္ငံသား အခ်င္းခ်င္း ေရရွည္မွာ ေဖ်ာက္ဖို႔ခက္တဲ့ စိတ္ဝမ္းကြဲ ဒဏ္ရာအမာရြတ္ေတြ ထင္က်န္လာေတာ့တာပါပဲ။

● ‘မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ’ အေၾကာင္္းရင္းခံ
သံဃာေတာ္တခ်ဳိ႕ ဦးေဆာင္ေတာင္းဆိုမႈက အစျပဳခဲ့ၿပီး အခုလႊတ္ေတာ္မွာေတာင္ တခ်ဳိ႕အတည္ျပဳလိုက္ၿပီ ျဖစ္တဲ့ ‘မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒမ်ား’ ထုတ္ျပန္လိုမႈရဲ႕ အရင္းစစ္က ဒီ ‘အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္’ မွန္းဆသီအိုရီ (Conspiracy Theory) ေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္မွာ သတိျပဳဖြယ္ရာက ဒီလိုသေဘာနီးစပ္ စကားမ်ဳိးကို အေျပာခံ အုပ္စုဘက္ကပါ ‘အေျပာင္အျပက္’ ေျပာေလ့ရွိတာကိုပါ။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ မၾကခဏဆိုသလို ၾကားဖူးခဲ့တယ္။ ဘာသာကြဲနဲ႔ လူငယ္ဘာသာဘာဝ ခ်စ္ႀကိဳက္ မိရာက လက္ထပ္ဖို႔အထိျဖစ္လာရင္ ဘာသာတူ သူငယ္ခ်င္းမ်ားၾကား ေနာက္ေျပာင္ရင္း ‘ေကာင္းတာေပါ့၊ သာသနာျပဳၿပီး သားလည္း ျဖစ္တာေပါ့..’ လို႔ ‘ျပက္ေခ်ာ္ေခ်ာ္’ ေျပာေလ့ရွိတာ သတိထာမိခဲ့တယ္။ ‘အျပက္အျပက္နဲ႔ ႏွာေခါင္းေသြးထြက္’၊ ‘အမိႈက္ကစ ျပႆဒ္မီးေလာင္’ ၿပီး အခုေတာ့ ဘာသာကြဲေတြၾကားမွာ တကယ္ အျမင္မွား၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ စြပ္စြဲ၊ အေရးယူခ်င္စရာျဖစ္လာခဲ့ျခင္းဟာ သက္ဆိုင္ရာဘာသာဝင္မ်ား သတိျပဳဆင္ျခင္ဖြယ္ပါ။

● လက္ထပ္ျခင္းဆိုင္ရာ မတူညီတဲ့ ထံုးတမ္းမ်ား
ဒီ ‘အခ်စ္ ဂ်ီဟဒ္’ မွန္းဆခ်က္ထုတ္မႈက အစြပ္စြဲခံအုပ္စုရဲ႕ ဘာသာတရား အစၥလာမ္ထံုးက လက္ထပ္ျခင္းဆိုင္ရာ ဓေလ့ ေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အစၥလာမ္သာသနာဟာ ေပၚထြန္းခဲ့တဲ့ ေခတ္ေနာက္ခံ၊ ပထဝီဝင္ ေဒသအေျခအေနေၾကာင့္ အ ျခား ဘာသာႀကီးေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြကို ပိုၿပီးတိတိက်က် ဆို သလို ျပ႒ာန္း သတ္မွတ္ထားတာ ေလ့လာမိသေလာက္ သတိျပဳမိပါတယ္။

ဥပမာ – စီးပြားရွာရမွာ ဘာသာ ေပၚဦးစ ေဒသတြင္း ေခတ္အေနအထား ႀကီးစုိးေနတဲ့ အတိုးႀကီးစားမႈ ကို ပေပ်ာက္ေစခ်င္ေတာ့ အတိုးယူ စီးပြားရွာမႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တားျမစ္တာမ်ဳိး၊ ေက်းကၽြန္ေတြကို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာေပးတာမ်ဳိး၊ အလုပ္သမား လုပ္ခ ကို ဘယ္လိုအခ်ိန္၊ ဘယ္လိုပံုစံန႔ဲ မွ်မွ်တတ ဘယ္လုိေပးရမယ္ ဆိုတာမ်ဳိးနဲ႔ စီးပြားရွာရာမွရရွိတဲ့ အျမတ္ကို ဘယ္လို သံုးစဲြ၊ စုေစာင္း၊ လွဴဒါန္းမႈမ်ဳိးျပဳရမယ္ဆိုတာမ်ဳိးေတြကို တိတိက်က် လမ္းညႊန္တာမ်ဳိးကို ဆိုလိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈနဲ႔မဆိုင္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ ေလ့လာသူ ႏိုင္ငံတကာပညာရွင္ေတြက အစၥလာမ္အယူဝါဒကို စတင္ေဖာ္ထုတ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္ကိုဆိုရင္ ၾသဇာႀကီးမားလွတဲ့ လူမႈေရးေခါင္းေဆာင္၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္အေနနဲ႔ပါ သတ္မွတ္ေလ့ရွိၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဆိုခ်င္တာက မြတ္ဆလင္ေတြအတြက္ လက္ထပ္ျခင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တိတိက်က် သတ္မွတ္ထားတဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြရွိ ပါတယ္။ ဘာသာကြဲသူမ်ားအၾကား အိမ္ေထာင္ျပဳမႈ အတြက္လည္း အတိအက် ျပ႒ာန္းထားပါတယ္။ တျခားဘာသာႀကီး တခ်ဳိ႕မွာဆိုရင္ ဒီလို သတ္မွတ္ခ်က္မ်ဳိး အတိအက်ရယ္ မရွိဘူးလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ဥပမာ – ကမၻာ့ေရွးအက်ဆံုး ဘာသာႀကီးတခုျဖစ္တဲ့ ဟိႏၵဴဘာသာယံုၾကည္မႈအရဆိုရင္ ဘုရားကိုရွာတဲ့ေနရာမွာ၊ ပရမတၱ သစၥာကို ရွာရမွာ မေရမတြက္ႏိုင္တဲ့ ကြဲျပားတဲ့လမ္းေတြရွိမယ္။ ဒါေပမဲ့ ခရီးအဆံုးမွာ (နိဗၺာန္မွာ) အားလံုးဟာ အတူတူပဲလို႔ ယူဆတဲ့ အတြက္ ဟိႏၵဴတေယာက္နဲ႔ ဟိႏၵဴမဟုတ္သူတေယာက္အၾကားမွာ အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ခ်က္ ကြဲျပားမႈမရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈဆိုတာ ပုဂၢလိကအခြင့္အေရးနဲ႔ ေရြးခ်ယ္မႈသက္သက္ျဖစ္တယ္၊ ႀကိဳက္တဲ့လမ္းေရြး၊ ႀကိဳက္တာ ကိုးကြယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆအရ ဘာသာကြဲနဲ႔လက္ထပ္မႈကို သတ္သတ္မွတ္မွတ္ လမ္းညႊန္မႈျပဳမထားဘူး။ ဟိႏၵဴအသိုင္း အဝန္းမွာ လူမႈေရးထံုးအရေတာ့ ေရွးရိုးစြဲမ်ားအၾကား မတူကြဲျပားအိမ္ေထာင္ျပဳမႈအေပၚ ျပင္းထန္တဲ့ တားျမစ္ခ်က္သေဘာ ထားေတြ ရွိပါတယ္။ ဘာသာေရးအရ သီးသန္႔လမ္းညႊန္မထားျခင္းကိုသာ ဆိုလိုတာပါ။

ခရစ္ယာန္ဘာသာမွာဆိုရင္လည္း သမၼာက်မ္းစာကို ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ (ဂိုဏ္း) တခုနဲ႔တခု အနက္ေကာက္ရာမွာ မတူညီ တဲ့အတြက္ ဘာသာကြဲ လက္ထပ္မႈခြင့္ျပဳတာရွိသလို၊ ျပင္းထန္တဲ့အဖြဲ႕ေတြမွာလည္း တားျမစ္ထားတာ ရွိပါတယ္။ ဓမၼသစ္ က်မ္းစာမွာ ယံုၾကည္မႈမရွိသူ လင္ (သို႔မဟုတ္) မယားဟာ ယံုၾကည္မႈရွိသူ မိမိအိမ္ေထာင္ဖက္မွတဆင့္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ေကာင္း ကင္ဘံုကို ေရာက္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ဳိးပါတဲ့အတြက္ ေယဘုယ်သေဘာ ဘာသာကြဲနဲ႔လက္ထပ္ျခင္းကို ခြင့္ျပဳထား တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ထပ္မႈပံုစံု ဘယ္လို၊ ဘယ္ပံုဆိုၿပီး အတိအက် လမ္းညႊန္ထားမႈမ်ဳိးေတာ့ မရွိပါဘူး။

(စကားခ်ပ္ – ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈေတြမွာ ဘာသာတူခ်င္းေတာင္မွ ဂိုဏ္းအမ်ဳိးမ်ဳိးကြဲ၊ ေကာက္ယူပံု၊ ေနထိုင္၊ က်င့္ၾကံပံု အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အခုေရးသားခ်က္ေတြဟာ ေယဘုယ်သေဘာသာ ျဖစ္ပါတယ္။)

ဗုဒၶဘာသာမွာ ဆိုရင္လည္း ကိေလသာနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ အိမ္ေထာင္သားေမြးျပဳမႈဟာ ဘာသာတရားနဲ႔ မပတ္သက္တာေၾကာင့္ လက္ထပ္မႈအျပဳဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ လံုးလံုးမသက္ဆိုင္တဲ့ကိစၥ ‘Pure Secular Affair’ အျဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ငါးပါးသီလ လို က်င့္ဝတ္ဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြမွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ မေလ်ာ္မကန္ မျပဳအပ္ဖို႔ တားျမစ္ထားတဲ့ အခ်က္ေတာ့ ရွိပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ အိမ္ေထာင္မႈျပဳျခင္းအတြက္ သီးသန္႔လမ္းညႊန္မႈမ်ဳိးေတာ့ အတိအက် မရွိပါဘူး။ ေယဘုယ်ဆိုရရင္ ဗုဒၶဟာ ဆင္းရဲျခင္း ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း ညႊန္ၾကားရာမွာ ေမြးဖြား၊ ႀကီးျပင္း၊ အို၊ နာ၊ ေသ အားလံုးဟာ ဆင္းရဲျခင္း ခ်ည္းပဲဆိုတဲ့ ဒုကၡသစၥာ အမွန္တရားကို သိျမင္ ရႈတတ္ေအာင္ လမ္းျပခဲ့တဲ့အတြက္ အိမ္ေထာင္သားေမြးျပဳျခင္းရဲ႕ ဒုကၡ ဆင္းရဲျခင္းကို ေဟာၾကားခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ အတိုဆိုရရင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြအဖို႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဟာ ေလာကီ လူမႈကိစၥသက္သက္၊ ဘာသာတရားနဲ႔ လံုးလံုး မဆက္စပ္ဘူးလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

အစၥလာမ္အယူမွာေတာ့ အိမ္ေထာင္ျပဳမႈအတြက္ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြ သီးသန္႔ရွိပါတယ္။ မြတ္ဆလင္ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ဘာသာကြဲနဲ႔ လံုးလံုး လက္ထပ္ခြင့္မေပးပါဘူး။ အမ်ဳိးသားေတြကိုေတာ့ က်မ္းစာပါ အျခားဘာသာႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဂ်ဴးနဲ႔ ခရစ္ ယာန္ဘာသာဝင္အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ လက္ထပ္ခြင့္ေပးပါတယ္။ သားသမီးကိုလည္း မြတ္ဆလင္အျဖစ္သာ ႀကီးျပင္းေစရမယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ဒီလို အတိအက် ျပ႒ာန္းထားျခင္းကလည္း ဘာသာအယူ စတင္ထူေထာင္ခ်ိန္က အစၥလာမ္ဝါဒဟာ ေပၚထြန္းရာေဒသတြင္းမွာ အျပင္းအထန္ ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြဒဏ္ခံခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ကာကြယ္တဲ့သေဘာ ေဆာက္ရြက္ခဲ့ဟန္ရွိ တယ္လို႔ သမိုင္းနဲ႔ယွဥ္ သံုးသပ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီသေဘာေၾကာင့္ ဒါဟာ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္အေရအတြက္တိုးပြားေအာင္ စနစ္တက် ၾကံေဆာင္ထားျခင္းသာ ျဖစ္တယ္ ဆိုၿပီး မွန္းဆသံုးသပ္ၾကတဲ့ ‘အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္’ သီအိုရီ ေပၚလာျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ မြတ္ဆလင္ အမ်ဳိးသားေတြဟာ မြတ္ဆလင္မဟုတ္တဲ့ အျခားဘာသာဝင္ အမ်ဳိးသမီးေတြ၊ အထူးသျဖင့္ လူမႈ၊ စီးပြား တခုခုခ်ဳိ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ သိမ္းသြင္း ဖို႔ပိုလြယ္ ‘Vulnerable’ ျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ခ်စ္ခင္စံုမက္မႈ အေၾကာင္းျပ လက္ထပ္ၿပီး ဘာသာထဲကို သြတ္သြင္းၾကရင္း သာသနာျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ေနျခင္းျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆ စြပ္စြဲမႈတရပ္ ဘာသာမတူသူေတြၾကားမွာ ျဖစ္လာပါေတာ့ တယ္။

● အိႏၵိယ ျဖစ္စဥ္
လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးငါးႏွစ္ေလာက္က အိႏၵိယမွာ အစၥလာမ္အေျခခံဝါဒီ အုပ္စုတစုက ဦးစီးၿပီး ‘အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္’ ဆင္ႏႊဲကာ သူတို႔ ဘာသာဝင္ အမ်ဳိးသမီးငယ္ေတြကို အစၥလာမ္ဘာသာထဲကို သိမ္းသြင္းေနတယ္ဆိုၿပီး ဟိႏၵဴနဲ႔ခရစ္ယာန္ ဘုန္းႀကီးေတြက စြပ္စြဲခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီလို စနစ္တက်နဲ႔လႈပ္ရွားမႈ ‘Campaign’ ပံုသဏၭာန္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အစၥလာမ္အုပ္စုကို ႏိုင္ငံျခားက အစၥလာမ္အဖြဲ႕ေတြကလည္း ေငြေၾကးေထာက္ပ့ံကူညီၿပီး အားေပးေနတယ္ဆိုၿပီး တပါတည္း ဆိုလာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ အစိုးရနဲ႔ တရားေရးအဖြဲ႕ေတြက ဒီကိစၥကို တရားဝင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးၾကပါတယ္။ ပုဂၢလိက တဦးခ်င္း ဆႏၵနဲ႔ မိမိ ဇနီး၊ မယား ဘာသာျခားကို အဓမၼ ဘာသာေျပာင္းခိုင္းမႈတခ်ဳိ႕ ေတြ႕ရွိခဲ့ေပမဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ပံုစံ၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိ က်ဴးလြန္မႈပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ စနစ္တက် က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္တာမ်ဳိး မေတြ႕ရဘူးလို႔ စစ္ေဆး ေဖာ္ထုတ္ေတြ႕ရွိခ်က္ကို သတင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရး စာနယ္ဇင္း တခ်ဳိ႕က ဒီကိစၥကို အေလးေပးေရးသား ေဆြးေႏြးေန ဆဲပါ။ အထူးသျဖင့္ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေတြက မုန္းတီးမႈေတြ လူအမ်ားၾကား ျပန႔္ႏွံ႔ေစဖို႔ အြန္လိုင္းမွာ အင္တိုက္အား တိုက္ ဝါဒျဖန္႔ေနၾကဆဲပါပဲ။

● ယူေက ျဖစ္စဥ္
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွာလည္း အလားတူ စြပ္စြဲမႈမ်ဳိး ႏိုင္ငံသား အိႏၵိယအႏြယ္ ဆစ္ခ္လူမ်ဳိးစု အသိုင္းအဝန္းမွာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဆစ္ခ္ အမ်ဳိးသမီးငယ္ ပညာတတ္ေလးေတြဟာ မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ထား ‘အခ်စ္ေထာင္ေျခာက္’ နဲ႔ သိမ္းသြင္းျခင္းခံေန ရတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အဓမၼ ဘာသာေျပာင္းခံရမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုၿပီး ဆစ္ခ္ေတြၾကား စိုးရိမ္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ (၂၀၀၈) ခုႏွစ္တုန္းက လိဒ္စ္တကၠသိုလ္ ‘လူမ်ဳိးစု ႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမႈ ေလ့လာေရး’ ဌာန ကဦးစီးၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈ လုပ္ စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိခ်က္ကို အစီအရင္ ခံစာ ထုတ္ခဲ့့ရဖူးပါတယ္။ ေလ့လာခ်က္အရ စြပ္စြဲမႈေတြဟာ အေျခအျမစ္မရွိဘဲ ခ်ဲ႕ကားေျပာဆိုမႈေတြသာျဖစ္တယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရွိခဲ့တယ္။ မြတ္ဆလင္ ေတြကို မေကာင္းဆိုးဝါးေတြအျဖစ္ ယူဆေနတဲ့ အစၥလာမ္ အေၾကာက္၊ အမုန္း ေရာဂါရဲ႕ လကၡဏာ တရပ္သာ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး အဆံုးသတ္ ေကာက္ခ်က္စြဲ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရဖူးပါတယ္။

● ဗမာျပည္ ျဖစ္စဥ္
ဆိုလိုခ်င္တာက ‘အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္’ ျပႆနာဟာ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း စိုးရိမ္စြပ္စြဲမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္။ မွန္ကန္တဲ့ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈေတြလည္း ျပဳခဲ့တယ္ဆိုတာကို ျမင္ေစလိုျခင္းပါ။ အခု က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ကအစ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂေၾကာင့္လည္းပါတဲ့ ဘာသာေရး အမုန္းပြားမႈ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔အတူ ဒီ ‘အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္’ သေဘာကို အသားေပး လူအမ်ားၾကား ေျပာဆို၊ ေဆြးေႏြးလာၾကသလို၊ ဘာသာေရးအစြဲႀကီးသူ တခ်ဳိ႕ကလည္း အြန္လိုင္း/ျပင္ပ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဝါဒျဖန္႔ခ်ိ လာၾကပါတယ္။ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ ျဖစ္ေပၚေစလိုသူေတြ၊ ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲသမားေတြ၊ အစြန္းေရာက္ က်ဥ္းေျမာင္းသူေတြကလည္း ေနရာတိုင္းမွာ ဘာသာမတူသူခ်င္းအၾကား ပိုမိုအထင္အျမင္ လြဲမွားစရာ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ခ်ဲ႕ကား ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ မမွန္အခ်က္အလက္မ်ားကို ပံုဖ်က္ ျဖန္႔ျဖဴးေနျခင္းျဖင့္ လူအုပ္စု ႏွစ္စု အၾကား အမုန္းတရားနဲ႔ သံသယဟာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ ျပန္႔ႏွံ႔လာေနပါတယ္။ မႏၱေလးက နာမည္ေက်ာ္ အမ်ဳိးသားေရး ကိုယ္ေတာ္ရဲ႕ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမွာဆို ေန႔စဥ္ ဒီကိစၥဆက္စပ္ခ်ည္းပဲ အတင္းခ်ရာ၊ ဝါဒျဖန္႔ရာ ေနရာျဖစ္လို႔ေနပါတယ္။ အခုေနာက္ဆံုး အစိုးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကလည္း မလိုလားအပ္တဲ့ အျငင္းပြားဖြယ္ ဥပေဒေတြျပဳဖို႔အထိ ျဖစ္လာခဲ့ရပါၿပီ။

● ဘာစလုပ္သင့္သလဲ
ျဖစ္သင့္တာက ႏိုင္ငံတကာမွာလို အစိုးရ၊ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ပညာရွင္ေတြက ဦးစီးၿပီး လြတ္လပ္မွ်တၿပီး ျမင္သာထင္သာရွိတဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ဳိး အရင္ ျပဳလုပ္ရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ ထုတ္ေဖာ္ေတြ႕ရွိခ်က္ ကို အမ်ားျပည္သူနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ၊ အထူးသျဖင့္ ကမၻာ့မြတ္ဆလင္ အသိုင္းအဝန္းကို မွန္မွန္ကန္ကန္ အက်ိဳး/အေၾကာင္း အညီ ခ်ျပႏိုင္ရပါမယ္။ ‘အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္’ သီအိုရီဟာ လူအမ်ား ထင္ေယာင္မွားမႈလား၊ အစၥလာမ္ အမုန္းေရာဂါ ရဲ႕ ျပႆနာ ေနာက္ ဆက္တြဲလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တကယ္ပဲ လက္ေတြ႕လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက အမ်ဳိးသမီးငယ္ေတြ ခံစားေနရသလား ဆိုတာ ဘက္မ လိုက္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ အရင္လုပ္ရပါမယ္။ လူမ်ဳိး/ဘာသာအစြန္းေရာက္ေတြ အြန္လိုင္းနဲ႔အျပင္မွာ လက္လြတ္ စပယ္၊ ေလဖမ္းဝါးလံုးတန္းခ်ည္ ေျပာဆို၊ ေရးသား ေနမႈမ်ဳိး၊ အမွန္တဝက္ အမွားတဝက္ ေရာစြက္ ပံုဖ်က္ထားတဲ့ အခ်က္အလက္မ်ဳိး၊ အမုန္းစကားပြား ဝါဒျဖန္႔ မိႈင္းတိုက္ေနမႈမ်ဳိးေတြကို အေျခခံၿပီး ဥပေဒေတြျပဳခ်င္လို႔ မျဖစ္ပါ။ ဘက္မလိုက္၊ အစြဲကင္းတဲ့ ပကတိ အေျခအမွန္ကို အရင္သိေအာင္ သုေတသန ျပဳရပါမယ္။

တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းမွာလည္း ‘Love Jihad’ စြပ္စြဲမႈဟာ ႏိုင္ငံတကာမွာလိုပဲ ယုတၱိက်တဲ့ အခ်က္အလက္ကို ေနာက္ခံထားျခင္း မဟုတ္ပါ။ အမုန္းတရားျဖန္႔ျဖဴးျခင္းသက္သက္ပါပဲ။ ဒါကို ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ေအာင္၊ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ေပၚ ေနတဲ့ မလိုလားအပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ၊ အမုန္း၊ အာဃာတ၊ အၿငိဳး၊ ရန္ပြဲေတြ တိုင္းျပည္မွာ ဆက္လက္ ရွင္သန္ မီးမေတာက္ေအာင္ ဗမာမြတ္ဆလင္ (ဗမာျပည္က ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္) အသိုင္းအဝန္းကိုယ္တိုင္က ဦးေဆာင္ ေဆာ္ၾသၿပီး သိပၸံနည္းက် ပညာရပ္ဆန္ဆန္ ေလ့လာမႈေတြ အဖြဲ႕ေပါင္းစံုပါ ဘက္မလိုက္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ အတူ ျပဳလုပ္ဖို႔ လိုေနပါတယ္။

‘သားေဖာက္သာသနာျပဳေနတယ္’ ရိုးစြပ္လိုမႈ ပေပ်ာက္သြားရင္ အမုန္းတရားပြားလိုသူမ်ားရဲ႕ လွည့္ကြက္ စနက္ေတြ အလုပ္ျဖစ္ေအာင္ျမင္ တြင္က်ယ္ေတာ့မွာ မဟုတ္ပါ။ ဒါမွ ဘာသာ/လူမ်ဳိးစံု ခ်စ္ၾကည္ ၿငိမ္းခ်မ္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ အနာဂတ္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာပါ။ အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္နဲ႔ အစၥလာမ္အမုန္းေရာဂါ ဆက္စပ္အေၾကာင္းအရာေတြ ေနာက္အပတ္ေတြမွာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြး တင္ျပပါမယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ လူ႔ေဘာင္သစ္ကို ေမွ်ာ္ရည္လ်က္…။

ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
မတ္ ၀၃၊ ၂၀၁၅ (အသစ္ျပင္ဆင္တည္းျဖတ္ ေရးခဲ့သည့္ ရက္စြဲ)

(မိ်ဳးေစာင့္ဥပေဒ ျပ႒ာန္းႏိုင္ရန္ အမ်ဳိးသားေရး သံဃာေတာ္မ်ား အင္းစိန္၊ ရြာမ ပရိယတၱိစာသင္တိုက္တြင္ ေဆြးေႏြးတိုက္တြန္း ကနဦး ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ကာလ (၂၀၁၃) ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၁၇) ရက္ေန႔တြင္ မိုးမခ၌ တုံ႔ျပန္္ ျပန္လည္ေဆြးေႏြး ေရးသားခဲ့သည့္ “Love Jihad Conspiracy: ‘အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္’ ရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ စာမ်က္ႏွာမ်ား” ေဆာင္းပါးေဟာင္းကို ေက်ာရိုး အေျခခံ၍ အသစ္ ျပန္လည္ေရးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ မႏၱေလး Friday Times News Journal အတြဲ (၁)၊ အမွတ္ (၄)၊ (၂၀၁၅) ခုႏွစ္ မတ္လ (၀၆) ရက္ ေသာၾကာေန႔ထုတ္တြင္ ပံုႏွိပ္ခဲ့သည္။ ယခု မိုးမခတြင္ အြန္လိုင္း ထပ္မံ ျဖန္႔ခ်ိသည္။ ေဆာင္းပါးပါ အာေဘာ္ကိုေဝဖန္ရန္ လြတ္လပ္စြာ မွတ္ခ်က္ျပဳႏိုင္ပါသည္၊ nyeinchanaye81@gmail.com သို႔လည္း စာေရးႏိုင္ပါသည္။)