ကုိရီးယားကုိ လာမယ္ဆုိရင္ သိထားသင့္တဲ့ အေၾကာင္းအခ်ိဳ႕(၄)

ေရးသားသူ — ကုိလူခ်စ္(ကုိရီးယား)

ကုိရီးယားကုိ လာၿပီး အလုပ္လုပ္မယ့္ သူေတြနဲ႔ ကုိရီးယားကုိ စိတ္၀င္စားသူေတြအတြက္ အသိေပး ေျပာျပခ်င္တာ ေလးေတြ ထပ္ေပၚလာတာနဲ႔ အပုိင္း(၄)ကုိ ဆက္ေရးျဖစ္ပါတယ္။ ကုိရီးယားကုိ EPS (Employment Permit System)နဲ႔ အလုပ္လာလုပ္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနၾကတဲ့ သူေတြအထဲမွာ ကုိရီးယားဘာသာ အရည္အခ်င္းစစ္ စာေမးပြဲ EPS-KLT ကုိေအာင္ျမင္ၿပီး ေစာင့္ေနၾကတဲ့ သူေတြ အသိခ်င္ဆုံးက ကုိရီးယားက ဘယ္ေတာ့ လူေခၚမလဲဆုိတာ ျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ လက္ရွိ ကုိရီးယားအစုိးရ တက္လာၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ ကုိရီးယား စီးပြားေရး က်ဆင္းေနၿပီး ကုိရီးယားနုိင္ငံသားေတြ အလုပ္လက္မဲ့ ဦးေရ မ်ားျပားလာတာကုိ ေလွ်ာ့ခ်ဖုိ႔ဆုိၿပီး နုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမား ေခၚယူဖုိ႔ကုိ အေရအတြက္ အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့ခ်ခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိအစုိးရ စၿပီး အာဏာရခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ခုႏွစ္တုန္းက နုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမား ၃ေသာင္း ၅ေထာင္ကုိ ေခၚယူခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၉ခုႏွစ္ကေတာ့ ၁ေသာင္း ၃ေထာင္ကုိသာ ေခၚယူခဲ့ပါတယ္။ EPS နဲ႔ ကုိရီးယားနုိင္ငံကုိ လာၾကတဲ့ နုိင္ငံျခားသား ရာႏႈန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းေတြမွာသာ အလုပ္လုပ္ၾကရတာ မ်ားပါတယ္။

လက္ရွိအစုိးရက နုိင္ငံျခားသားအလုပ္သမား ေလ်ာ့ေပါ့ ေခၚယူတဲ့အတြက္ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ အလုပ္သမား လုိအပ္မႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းက ကုိရီးယား အစုိးရကုိ ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပေနပါတယ္။ နုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမား အမ်ားစု လုပ္ၾကရတဲ့ အလုပ္ေတြက 3D(Difficult, Dirty, Dangerous) လုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အလုပ္လက္မဲ့ ကုိရီးယား နုိင္ငံသားေတြက မလုပ္ၾကပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းက နုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေတြ ေခၚယူဖုိ႔ တြန္းအားေပး တုိက္တြန္း ေနတယ္လုိ႔လည္း သိရပါတယ္။ကုိရီးယားနုိင္ငံက နုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမား ေခၚယူဖုိ႔အတြက္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလနဲ႔ မတ္လအၾကားမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရုံး ရုံးအဖြဲ႔မႈးရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ နုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေခၚယူဖုိ႔ အတြက္ အစည္းအေ၀းျပဳလုပ္ၿပီး ေခၚယူမယ့္ အလုပ္သမားဦးေရကုိ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။

ကုိရီးယားကုိ အလုပ္လာလုပ္ဖုိ႔အတြက္ အဓိက ပြဲစားေတြကုိ သတိထားပါလုိ႔ အႀကံေပးပါရေစ။ ဟုိတေလာကပဲ ကုိရီးယားျပန္ ပြဲစားေတြကုိ ယုံလုိ႔ ခံလုိက္ရတဲ့သူေတြလည္း မနည္းပါဘူး။ ကုိရီးယားကေန ျပန္သြားၿပီး အခုကုိရီးယားကုိ ျပန္ေရာက္လာတဲ့ မိတ္ေဆြတဦးရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ အရဆုိရင္ ပိပိရိရိကုိ လိမ္သြားတာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီမိတ္ေဆြက ကုိရီးယားမွာ ရင္းႏွီးခဲ့ၾကတဲ့ သူေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ သူကေတာင္ သူ႔မိတ္ေဆြ ၂ေယာက္ကုိ ဆက္သြယ္ေပးလုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ၂ဦးလည္း ၁ေယာက္ကုိ ျမန္မာေငြ ၉သိန္းစီ အလိမ္ခံလုိက္ရတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ သူသိတာတင္ ခန္႔မွန္းေျခ လူ၂၀ ထက္မနည္း အလိမ္ခံရလိမ့္မယ္လုိ႔ ထင္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။က်ေနာ္ အရင္ေဆာင္းပါးေတြမွာ ေဖာ္ျပဖူးသလုိ ပြဲစားေတြကုိ အားမကုိးနုိင္ရင္ ပုိေကာင္းတယ္လုိ႔ အႀကံေပးပါရေစ။ EPS အရ ကုိရီးယားဘာသာ စာေမးပြဲ EPS-KLT ေအာင္မွ ကုိရီးယားကုိ တရား၀င္ အလုပ္လာလုပ္လုိ႔ ရမွာပါ။ စာေမးပြဲမေအာင္ရင္ ပုိက္ဆံေတြ ဘယ္ေလာက္ေပးေပး EPS နဲ႔ ကုိရီးယားကုိ လာၿပီး အလုပ္လုပ္လုိ႔မရပါဘူး။

ကုိရီးယားကုိ EPS နဲ႔ အစမ္းခန္႔ကာလ သတ္မွတ္ၿပီး ေရာက္လာသူေတြထဲက တခ်ိဳ႕ဆုိ လုပ္အားခလစာ ၀မ္၄သိန္းေက်ာ္ ေလာက္ပဲရတဲ့လူေတြ ရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ကုိရီးယားနုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံအလုပ္သမား ဥပေဒအရ အစမ္းခန္႔ကာလမွာ အနိမ့္ဆုံး အေျခခံလုပ္အားခထက္ ေလ်ာ့ၿပီး ေပးလုိ႔ရတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ ရွိေပမယ့္ ရာခုိင္ႏႈန္းအမ်ားႀကီး ေလ်ာ့ၿပီး ေပးလုိ႔မရပါဘူး။ အစမ္းခန္႔ကာလမွာ အနိမ့္ဆုံး အေျခခံလုပ္အားခရဲ႕ ၇၀ရာခိုင္ႏႈန္းကုိ ေပးရမယ္လုိ႔ အလုပ္သမား၀န္ႀကီး႒ာနက သတ္မွတ္ထားပါတယ္။၂၀၁၀ခုႏွစ္အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အနိမ့္ဆုံးလုပ္အားခက တနာရီကုိ ၀မ္၄,၁၁၀ပါ။တစ္ပတ္ကုိ ၅ရက္ အလုပ္ခ်ိန္ နာရီ(၄၀)နႈန္းနဲ႔ ဆုိရင္ အေျခခံလစာ ၀မ္၈၅၈,၉၉၀၊တစ္ပတ္ကုိ ၆ရက္ (စေနအလုပ္ခ်ိန္(၄)နာရီ)အလုပ္ခ်ိန္ (၄၄)နာရီႏႈန္းနဲ႔ဆုိရင္ အနိမ့္ဆုံး အေျခခံလစာ ၀မ္၉၂၈,၈၆၀ ျဖစ္ပါတယ္။အစမ္းခန္႔ကာလမွာ ရရွိရမယ့္ အနိမ့္ဆုံး အေျခခံလစာကုိ တြက္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ တစ္ပတ္(၅)ရက္ လုပ္ရတဲ့ စက္ရုံအလုပ္ရုံမွာဆုိရင္ ၀မ္ ၆၀၁,၂၉၃၊ တစ္ပတ္(၆)ရက္ လုပ္ရတဲ့ စက္ရုံအလုပ္ရုံမွာ ဆုိရင္ ၀မ္ ၆၅၀,၂၀၂ ရၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ပတ္(၆)ရက္ အလုပ္လုပ္ရတဲ့ စက္ရုံေတြထဲမွာ တခ်ိဳ႕ဆုိ စေနကုိ အလုပ္လုပ္ခ်ိန္ကုိ(၄)နာရီထက္ ပုိၿပီး အလုပ္လုပ္ရတဲ့ စက္ရုံေတြရွိပါတယ္။ အဲဒါလုိအခ်ိန္ပုိလုပ္ရတယ္ ဆုိရင္ အခ်ိန္ပုိေၾကး ခံစားခြင့္ရွိပါတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အနိမ့္ဆုံး အေျခခံလုပ္အားခထက္ ေလွ်ာၿပီး ေပးတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကုိ ကုိရီးယားအလုပ္သမား ၀န္ႀကီး႒ာနက အေရးယူပါတယ္။လုပ္ငန္းခြင္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္မွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အနိမ့္ဆုံး အေျခခံလုပ္အားခထက္ ေလ်ာ့နည္းေနတယ္ဆုိရင္ အဲဒီ လုပ္ငန္းခြင္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ဟာ တရားမ၀င္ဘူးလုိ႔ အေျခခံအလုပ္သမား ဥပေဒမွာ ျပ႒ာန္းထားပါတယ္။

ကုိရီးယားကုိ ေရာက္လာၿပီး အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အလုပ္ေျပာင္းၾကရတဲ့ ညီအစ္ကုိေတြ အဓိက သတိထား သိသင့္တာေလးေတြကုိလည္း ျပန္လည္မွ်ေ၀ပါရေစ။ကုိရီးယားနုိင္ငံရဲ႕ EPS စနစ္အရ အလုပ္ေျပာင္းတဲ့အခါမွာ လက္ရွိ အလုပ္ရွင္ရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္ပါမွသာ အလုပ္ေျပာင္းခြင့္ရွိတယ္ဆုိတာ သတိထားေစခ်င္ပါတယ္။ ကုိရီးယားကုိ ၂ေခါက္ျပန္ ညီအကုိေတြ အေနနဲ႔ အထူးသတိထားေစခ်င္ပါတယ္။ အရင္ ကုိရီးယားမွာ အသုံးျပဳတဲ့ အလုပ္သင္သင္တန္းသား စနစ္နဲ႔ ကြာျခားခ်က္ေတြ အမ်ားရွိပါတယ္။ အလုပ္သင္သင္တန္းသား စနစ္ အသုံးျပဳတဲ့ အခ်ိန္တုန္းကလုိ မိမိတာ၀န္က်တဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ကေန ထြက္လာၿပီး အုိဗာစေတးနဲ႔ အလုပ္လုပ္လုိ႔ရတဲ့ ေခတ္မဟုတ္ေတာ့တာကုိ သတိထားၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္းပါရေစ။ ကုိရီးယား ၂ေခါက္ျပန္ မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္ဆုိ ကုိရီးယားကုိ EPS စနစ္နဲ႔ ျပန္ေရာက္လာၿပီး လုပ္ငန္းခြင္မွာ အဆင္မေျပျဖစ္တာကုိ မေမးျမန္း မစုံစမ္းပဲ ဒီအတုိင္း ထြက္လာခဲ့တဲ့အတြက္ ျပန္ေရာက္ၿပီး ၂ပတ္နဲ႔ အုိဗာစေတး ျဖစ္သြားပါတယ္။ အဲဒီလုိ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ အုိဗာစေတး ျဖစ္သြားၾကတဲ့သူေတြလည္း မနည္းလွပါဘူး။ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အလုပ္ေျပာင္းမယ္ဆုိရင္လည္း သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြကုိ ဆက္သြယ္ အကူအညီေတာင္းခံၿပီး ေျပာင္းသင့္တယ္လုိ႔ အႀကံေပးပါရေစ။ကုိရီးယားမွာ ျမန္မာေတြကုိ တတ္နုိင္တဲ့ဖက္က အကူအညီေပးေနတဲ့ ျမန္မာ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ရွိသလုိ နုိင္ငံျခားသားအလုပ္သမား ေတြရဲ႕ အခက္အခဲေတြကုိ ကူညီေျဖရွင္းေပးေနတဲ့ နုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားစင္တာေတြ ကုိရီးယားနုိင္ငံအႏွံ႔မွာ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာသံရုံးကလည္း အခုေနာက္ပိုင္း တတ္နုိင္တဲ့ဖက္ကေန အကူအညီေပးေနတယ္လုိ႔လည္း ေျပာဆုိေနသံေတြ ရွိပါတယ္။

EPS နဲ႔ အလုပ္ေျပာင္းၾကတဲ့အခါမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကုိယ့္အားနည္းခ်က္ ေတြကုိပဲ အေၾကာင္းျပၿပီး အလုပ္ေျပာင္းေန ၾကတယ္လုိ႔ ၾကားေနရပါတယ္။အလုပ္ေျပာင္းတဲ့ အခါမွာလည္း အလုပ္ရွင္ရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္ စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ား ခ်ိဳးေဖာက္မႈ စတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ဖက္က အားနည္းခ်က္နဲ႔ ေျပာင္းတဲ့အခါမွာ လုပ္ငန္းခြင္ ေျပာင္းေရႊ႕လုိ႔ရတဲ့ အႀကိမ္ အေရအတြက္ထဲမွာ ထည့္သြင္းစရာမလုိပါဘူး။ရွင္းေအာင္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ လုပ္ငန္းခြင္ ေျပာင္းေရႊ႕ခြင့္ရွိတဲ့ (၃)ႀကိမ္ထဲမွာ အက်ဳံးမ၀င္ပါဘူး။

ကုိရီးယားမွာ အုိဗာစေတးနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ သူေတြအေနနဲ႔လည္း ကုိယ္ရသင့္ရထုိက္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ လက္လႊတ္မဆုံးရႈံးေအာင္ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ စက္ရုံအလုပ္ရုံနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ဆုိင္ရာ အေထာက္အထား အခ်က္အလက္ေတြကုိ သိမ္းဆည္း ထားၾကပါလုိ႔ အႀကံျပဳပါရေစ။ အထူးသျဖင့္ စက္ရုံတစ္ရုံမွာ ႏွစ္အၾကာႀကီး အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ သူေတြပါ။ မၾကာေသးခင္ အခ်ိန္ကပဲ မိတ္ေဆြ၂ဦး၊ ညီအကုိ ၂ေယာက္ပါ အေထာက္အထား အခ်က္အလက္ေတြ မရွိေတာ့ ရပုိင္ခြင့္ရွိတဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ဆုံးရႈံးသြားပါတယ္။ အစ္ကုိ လုပ္တဲ့သူဆုိ အဲဒီစက္ရုံမွာ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ လုပ္သက္ခံစားခြင့္ေငြ တျပားမွ ခံစားခြင့္ မရလုိက္ပါဘူး။ ညီျဖစ္တဲ့သူလည္း ၄ႏွစ္ေက်ာ္ လုပ္လာတာ လုပ္သက္ခံစားခြင့္ေငြ ၁ႏွစ္စာပဲ ခံစားခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတာင္ အေျခခံလစာကုိ ေလ်ာ့ၿပီး တြက္ေပးလုိက္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အလုပ္ရွင္နဲ႔က မိသားစုေတြလုိ ျဖစ္ေနၿပီး ကိုယ့္အေပၚ အရမ္းေကာင္းတာဆုိၿပီး အဲဒီစက္ရုံက ထြက္တဲ့အခါ ကုိယ့္ရပုိင္ခြင့္ေတြကုိ မေတာင္းေတာ့ပါဘူး ဆုိတဲ့ သူေတြလည္း မနည္းဘူးထင္တယ္ဗ်။ ကုိယ္က ႀကိဳးႀကိဳးစားစား လုပ္ေပးထားတာေတြ ရွိလုိ႔ ကုိယ့္အေပၚေကာင္းတယ္ဆုိတာ သတိထားၾကပါလုိ႔ အႀကံျပဳပါရေစ။ ကုိရီးယားနုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ အရွင္းရွင္စနစ္နဲ႔ လည္ပတ္ေနတယ္ဆုိတာလည္း သတိမူေစခ်င္ပါတယ္။

ကုိရီးယားမွာ အလုပ္လုပ္မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကုိရီးယားဘာသာ စကားကုိ သင္ယူၾကဖုိ႔ကုိ ထပ္ၿပီး တုိက္တြန္းပါရေစ။ က်ေနာ္ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးတုိင္း လုိလုိမွာ ကုိရီးယားဘာသာကုိ သင္ယူဖုိ႔ တုိက္တြန္းရတဲ့ အေၾကာင္းကေတာ့ ကုိရီးယားဘာသာစကား တတ္ရင္ လုပ္အားခလစာ ပုိရနုိင္တာရယ္ လုပ္ငန္းခြင္မွာလည္း သက္သာတဲ့ ေနရာေတြမွာ အလုပ္ရတတ္တာရယ္ ေၾကာင့္ပါ။ အဲဒီအျပင္ အလုပ္အတူတူလုပ္တဲ့ ကုိရီးယား လူမ်ိဳးေတြနဲ႔လည္း ဆက္ဆံေရး ပုိၿပီး ေျပလည္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကလည္း ကုိရီးယား ဘာသာစကား တတ္တဲ့လူကုိ ပုိၿပီး သေဘာက်ပါတယ္။

ျမန္မာနုိင္ငံသား တုိင္းရင္းသား ညီအကုိ ေမာင္ႏွမအားလုံး ေရာက္ေလရာ ေနရာတုိင္းမွာ အဆင္ေျပမႈအေပါင္းနဲ႔ ျပည့္စုံၿပီး ကုိယ္တတ္စြမ္းနုိင္တဲ့ အင္အားနဲ႔ တုိင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ိဳးအက်ိဳး ေဆာင္ရြက္နုိင္ၾကပါေစလုိ႔ ဆုမြန္ေကာင္း ေတာင္းလုိက္ပါတယ္ဗ်ာ။

ကုိလူခ်စ္(ကုိရီးယား)